Trăn trở giải thưởng Âm nhạc: Vinh danh xong ‘đắp chiếu’?!

(Văn hóa) - Giải thưởng Âm nhạc của hội Nhạc sỹ Việt Nam là giải thưởng danh dự và có uy tín, nhằm trao cho các nhạc sỹ và những nhà nghiên cứu có những tác phẩm đóng góp cho âm nhạc nước nhà trong một năm. Nhưng những năm gần đây, rất nhiều tác phẩm được đánh giá cao về chất lượng, đoạt giải thưởng Âm nhạc nhưng sau đó lại gần như không được công chúng biết tới. Vì sao lại có chuyện vinh danh xong rồi ‘ngủ quên’!?

Lễ trao giải thưởng Âm nhạc 2015 của hội Nhạc sỹ Việt Nam.

Giải thưởng Âm nhạc hội Nhạc sỹ Việt Nam chia thành các hạng mục: Ca khúc, Ca khúc thiếu nhi, Khí nhạc (giao hưởng, thính phòng, hợp xướng và ca cảnh, ca khúc nghệ thuật - romance, chương trình biểu diễn), Lý luận (sách nghiên cứu lý luận phê bình, sách biên soạn, báo chí). Nhưng năm nay, ở hạng mục giải ca khúc, khí nhạc, ca khúc nghệ thuật, lý luận sách nghiên cứu phê bình không có tác phẩm đoạt giải A, ngược lại có hàng chục tác phẩm đoạt giải B, C và khuyến khích.

Giải thưởng Âm nhạc đã được trao cách đây hai tháng, nhưng tới giờ vẫn không có nhiều ca khúc phổ biến và được công chúng yêu thích. Không phải vô cớ mà câu hỏi đó được đặt ra bởi nhìn vào danh sách giải thưởng mùa trước, rất nhiều ca khúc vẫn còn nằm im trên bản thảo.

Chia sẻ về nỗi niềm này, nhà lý luận, nhà phê bình âm nhạc, nhạc sỹ Nguyễn Thụy Kha (thành viên hội Nhạc sỹ Việt Nam) bày tỏ: ‘Đúng là bao nhiêu năm nay giải thưởng Âm nhạc của hội Nhạc sỹ Việt Nam được giới chuyên môn đánh giá cao, nhưng lại không có kinh phí để quảng bá tác phẩm. Hiện nay, các loại hình quảng bá âm nhạc rất phát triển, giới trẻ thích xem các MV ca nhạc đẹp, nhiều màu sắc nên các tác phẩm đạt giải thưởng Âm nhạc khó tới với công chúng khi tác giả không có kinh phí, chỉ thu nhạc đơn thuần. Bên cạnh đó, một yếu tố khiến các tác phẩm âm nhạc được trao giải không được công chúng biết tới, đó chính là do khả năng cảm thụ âm nhạc của các bạn trẻ hiện nay rất khác. Giáo dục âm nhạc, cảm thụ âm nhạc thực hiện một cách buông thả khiến khán giả không tìm được sự đồng cảm với các tác phẩm âm nhạc’. 

Nhạc sỹ Nguyễn Thụy Kha chia sẻ về nỗi niềm giải thưởng Âm nhạc của hội Nhạc sỹ Việt Nam khó tiếp cận được với công chúng

Nhạc sỹ Nguyễn Thụy Kha cũng nói thêm, có rất nhiều ca khúc đạt giải thưởng Âm nhạc, được bạn bè quốc tế đánh giá cao, nhưng trong nước gần như công chúng không biết tới. ‘Rất khổ cho giới âm nhạc, nếu nhạc không được nghe thì không tới được với công chúng’, nhạc sỹ Nguyễn Thụy Kha cho hay.

Nhạc sỹ Đỗ Hồng Quân, Chủ tịch hội Nhạc sỹ Việt Nam cũng thông tin thêm, sau lễ trao giải thưởng, Hội không tổ chức chương trình để giới thiệu các tác phẩm vì chức năng của Hội chỉ là nơi khuyến khích sáng tác, tổng hợp và động viên các nhạc sỹ. Về việc nhiều tác phẩm được giải, nhưng sau đó lại im lìm, chẳng được ai biết đến, nhạc sỹ Đỗ Hồng Quân cho rằng: ‘Đó là việc cần phải có sự nỗ lực phối hợp giữa tác giả với các đơn vị nghệ thuật, đơn vị biểu diễn... Để quảng bá cho các tác phẩm này đòi hỏi các đơn vị nghệ thuật hoặc các đơn vị theo dõi, nghiên cứu các tác phẩm mới thì người ta sẽ quan tâm’.

PV trao đổi với Đinh Mạnh Ninh, nhạc sỹ trẻ này chia sẻ: ‘Bản thân tôi vừa là ca sỹ, vừa là nhạc sỹ nhưng tôi từ lâu đã không theo dõi giải thưởng này. Trên thế giới những giải thưởng âm nhạc do các hội đồng nghệ thuật xem xét thường rất được chú trọng và được công chúng biết tới nhưng rất đáng tiếc ở Việt Nam thì ngược lại. Tôi nghĩ có một vài nguyên nhân, có thể do cách thức của hội Nhạc sỹ Việt Nam chưa quảng bá giải thưởng khiến các ca khúc chưa tới được với công chúng, Theo tôi, tác phẩm âm nhạc chỉ thật sự có giá trị chỉ khi đi vào đời sống, đi vào lòng công chúng. Hội Nhạc sỹ Việt Nam thiếu tiếng nói chung giữa các thế hệ và xa rời người nghe, vì vậy sáng tác chỉ để cất kho, bản thân hội Nhạc sỹ cũng chưa thể hiện hết vai trò của mình đó là mang âm nhạc tới người nghe. Những tác phẩm đoạt giải thưởng của Hội chỉ mang tính chất nghệ thuật, chuyên môn là chính mà chưa có tính đại chúng’.

Theo Đinh Mạnh Ninh nhiều giải thưởng âm nhạc Việt Nam hiện nay có một nghịch lý là những giải thưởng âm nhạc mà công chúng biết tới thì lại không phải do những nhạc sỹ giàu kinh nghiệm đánh giá. Trong khi giải thưởng Âm nhạc của hội Nhạc sỹ Việt Nam tôn vinh, được giới chuyên môn đánh giá cao thì công chúng hầu như không nghe, không biết tới.

Bất chấp nghịch lý đó, giải thưởng Âm nhạc này vẫn sẽ tổ chức thường niên và tốn nhiều kinh phí. Khán giả vẫn sẽ ít có điều kiện được thưởng thức những tác phẩm hay, có giá trị nếu hội Nhạc sỹ Việt Nam không thay đổi cách tiếp cận, mang âm nhạc tới gần tới đại chúng để âm nhạc có thể kéo gần khoảng cách thế hệ, mang những người yêu nhạc tới gần với nhau hơn.

Theo Phương Anh (Đời sống & Pháp luật)

Từ khóa: giải thưởng âm nhạc, tôn vinh, giải thưởng, âm nhạc, nhạc sĩ, khán giả, công chúng, nghệ sĩ, diễn viên, ca sĩ